De Kast’n Kearls van Stichting Hofvogels zijn bijzonder inventief in het modificeren van nestkasten. De lat wordt nog hoger gelegd door Fons en Gerard Vehof uit Hengevelde. In 2024 plaatsten zij voor het eerst een webcam. Vandaag staat de webcam bij een bosuilenkast centraal. Wat leren de heren hiervan?
De bosuilenkast wordt dagelijks gemonitord; ’s ochtends kijken of alles nog goed is, of de eieren nog intact zijn of dat er iets geroofd is. Het monitoren kost veel tijd, maar dat is de moeite waard. Dit paartje in Hengevelde heeft momenteel 5 eieren. Het gedrag van de bosuil verraadt veel over de overlevingsstrategie. En daarmee komen al snel uit bij de steenmarter.
De steenmarter heeft het niet makkelijk met de vindingrijkheid van de Kast’n Kearls. Een overzicht van de bedachte sluizen voor de steenuil :
• de L en V sluis waren proto types om te kijken hoe de uiltjes op dit soort sluisjes reageerden, maar deze waren te krap voor de uiltjes. Hier deden ze 10 minuten over om door de sluis te komen. Door deze sluis was ook de marter niet binnen gekomen. Die sluis is direct weer vervangen voordat het uiltje weer naar buiten ging.
• kasten met een gladde luifel zodat de marter er van bovenaf afglijdt en niet via de zijkant kan binnendringen.
• kasten met een plexiglas ruitje. Daar was de steenuil binnen 10 minuten aan gewend. Door deze sluis was de marter ook niet binnen gekomen
• De laatste ontwikkeling is de pendelsluis. Hierbij wordt bij het binnendringen de opening als het ware continu afgesloten. Een video van de pendelkast laat de werking zien, klep buiten open dan is de klep binnen dicht, is de klep binnen open dan is de buitenklep dicht en in de ruimte binnen in de sluis past een steenuiltje. Maar daar past geen steenmarter in want die zit half in de sluis en voor de helft nog buiten dus de klep binnen blijft dicht.
Een mooi voorbeeld om ook de boom te beschermen is het plaatsen van een nestkast zonder schroeven. Hierbij wordt met jukken en wiggen een band gespannen die de kast draagt. En bij de kast zonder schroeven wordt het juk met een band (als van een autogordel) vast om de boom gemaakt en de banden worden op spanning gezet met een soort wiggen van hout. Zodat de kast goed stevig vast zit aan de boom.
De Kast’n Kearls richten zich voornamelijk op de kerkuil, torenvalk, steenuil en de bosuil. In 2016 is begonnen met de productie van kasten, waarin Tonny Blanken een groot aandeel had. Het vurenhout werd vervangen door eikenhout, want eikenhout gaat een leven mee en vurenhout slechts 3 jaar.
Tot slot een paar cijfers. In de Gemeente Hof van Twente staan 400 tot 450 kasten voor steenuilen. Het totale aantal kasten bedraagt rond de 600 stuks. De bezettingsgraad bedroeg aanvankelijk 20% en is gestegen naar 30%. En dat is volgens Fons een getal dat hoog is en iets om gepast trots op te zijn.
De redactie heeft geleerd dat het niet alleen gaat om een paar stukjes hout als het om deze uilenkasten gaat. Er wordt veel geduld en inventiviteit geoefend om deze soorten te behouden. En dat is hard nodig.