Op het Jan Broezeplein in Elsenerbroek vindt op 30 januari de opening plaats van het nieuwe broed seizoen. De mededeling dat in een nestkast in Enschede (met camera) het eerste bosuil-ei is gespot komt op het juiste moment. Na de culinaire ontvangst worden de gastsprekers en de (nieuwe) vrijwilligers van harte welkom geheten. Een aantal thema’s zullen de revue passeren op deze goed bezochte uilencontrole instructieavond.
De eerste gastspreker is Frank Majoor van SOVON (Stichting Ornithologisch VeldOnderzoek Nederland) uit Nijmegen. Frank is in 1995 begonnen bij SOVON met veldwerk en toegepast onderzoek. Een man van de praktijd met tevens theoretisch inzicht.
Het Meetnet Nestkaarten heeft als doel om reproductiemonitoring toe te passen. Dat kan bereikt worden met behulp van volgende metingen:
1. dataopslag (via een app voor nestgegevens)
2. vergelijking met andere regio’s
3. vergelijking met andere jaren
Vanaf 60 nesten is het mogelijk om te monitoren, meer nesten is altijd beter. Inmiddels is er 50 jaar monitoring van de reproductie van de steenuil uitgevoerd.
Klimaatverandering is zichtbaar in de cijfers: in Groenland vinden grote fluctuaties plaats; er wordt of heel vroeg of heel laat gebroed, al naar gelang de grillen in het weer. Ook in Nederland zijn deze fluctuatie zichtbaar. Het CBS gebruikt de gegevens voor het in kaart brengen van klimaatverandering. In samenwerking met de Vogelbescherming en de overheid wordt er beleid ontwikkeld, zelfs op internationaal niveau. Dat geeft aan hoe belangrijk werk ons werk is. SOVON heeft belang bij alle nestgegevens, en brengt bijvoorbeeld de leeftijd van de jonge vogels in kaart om de start van het broeden te kunnen bepalen.
Dit seizoen zullen voor het eerst onze gegevens van onze controleurs, na het broedseizoen digitaal worden omgezet en doorgestuurd aan SOVON. Dat geeft weer extra informatie voor alle onderzoeken.
Na de pauze volgt het thema veilig werken tijdens de kastcontroles. Een aantal zaken verdient aandacht:
1. het plaatsen van de ladder op een stevige ondergrond
2. voorkomen van valgevaar
3. voorkomen besmettingsgevaar
4. het dragen van geschikte kleding
5. vooraf verkennen van de omgeving
6. dragen en toepassen van persoonlijke beschermingsmiddelen
7. Stichting Hofvogels stelt hulpmiddelen en ervaring beschikbaar en zorgt er voor dat de ladders gekeurd worden.
Doordat wij onze gegevens gaan sturen naar SOVON, vraagt dit ook om andere informatie te noteren bij de controle. Bertus Pasma, die binnen onze stichting verantwoordelijk is voor de automatische verwerking van de controlegegevens, legt de aanpassingen in het formulier uit.
Met name het inschatten van de juiste leeftijd van de jongen zal wennen zijn, maar daarvoor worden fotokaarten met jonge vogels in verschillende stadia uitgereikt.
Die moeten helpen de juiste leeftijd te bepalen.
Ruud de Koning (coördinator van de ringers) geeft ter afsluiting een toegift voor wat betreft de meest gemonitorde vogels; de bosuil, de steenuil, de kerkuil en de torenvalk. Voor de nieuwkomers is dit een waardevolle voordracht, met de nodige hilarische praktijkmomenten. De leeftijd bepaling wordt nog eens onder de loep genomen, en met een paar (on)smakelijke voorbeelden illustreert Ruud dat de uilencontrole instructie niet onderschat mag worden.
Wij wensen onze vrijwilligers en nieuwkomers een vruchtbaar en inzichtelijk seizoen.