Locatie: Scouting Ariëns Ingrid Hengelo. Onder leiding van Jan Mannak, Stichting Hofvogels, en Mark Hoksberg, stadsecoloog bij de gemeente Hengelo.
Totaal 30 personen hebben zich aangemeld voor deze avond aan het Koninks Kleigat, waaronder de vleermuizen werkgroep Hof van Twente.
Mark houdt het openingswoord. De nacht van de vleermuis wordt elk jaar nationaal en internationaal georganiseerd. Dit jaar voor het eerst in Hengelo. Ook de kinderen zijn van harte welkom en zijn inderdaad aanwezig. Er worden allerlei weetjes verteld.
Wist je dat:
- De vleermuis het enige vliegende zoogdier is en zelfstandig kan opstijgen?
- Sommige vleermuizen 100 km/h halen, maar ook kunnen stilhangen in de lucht?
- De vleermuis als enige jaagt in het donker, omdat ze dan geen concurrentie hebben?
- Sommige vleermuizen wel 26 jaar oud kunnen worden?
- De vleermuis zich maar langzaam voortplant met 1 jong per jaar?
In Hengelo en omstreken leven 8 soorten vleermuizen:
- Dwergvleermuis
- Ruige dwergvleermuis
- Laatvlieger
- Rosse vleermuis
- Grootoorvleermuis
- Watervleermuis
- Baardvleermuis
- Meervleermuis
In de zomer rusten ze overdag o.a. in bomen, schoorstenen, daken, spouwmuren. Dit zijn tevens plekken waar ze zich voortplanten. Zodra het winter wordt verschuilen ze zich b.v. in bunkers en grotten. Om de koele winters te overleven brengen ze hun lichaamstemperatuur omlaag. Daarmee passen ze zich aan, aan de omgevingstemperatuur. Mocht het nodig zijn dat ze zich in veiligheid moeten brengen of in actie moeten komen, duurt het een kwartier tot een half uur voor ze weer op temperatuur zijn.
Zijn vleermuizen een plaag? Nee, door de langzame voortplanting worden het nooit enorme aantallen. Niet zoals de muizen, die iedere 6 tot 8 weken een nest hebben. Bij de vleermuis is de paringstijd het najaar. Het vrouwtje kan de bevruchting uitstellen tot na de winter. Het mannetje heeft geen aandeel in de opvoeding.
Ze hebben ook weinig vijanden, echter wel de nodige bedreigingen. De kat bijvoorbeeld. Die schept er wel plezier in om op de schutting te gaan zitten en de vleermuizen uit de lucht te slaan.
Ook zijn er door het gebruik van pesticiden steeds minder insecten waar ze van leven. De watervervuiling helpt natuurlijk ook niet mee. De mens is de grootste bedreiging voor de vleermuis. Ondanks dat ze streng beschermd zijn in Nederland. Door het isoleren van daken en spouwmuren is er steeds minder plek voor de vleermuis. Ook is lichtvervuiling een bedreiging.
De vleermuis vangt zijn prooi dankzij echolocatie en door gebruik te maken van de vlieghuid tussen zijn poten. Hij schept als het ware zijn prooi uit de lucht en brengt het dan naar zijn mond.
De mythe dat ze ziektes overbrengen zoals corona wordt ook ontkracht. Wel is er een kans op rabiës, maar dan moet je wel gebeten worden door een vleermuis die toevallig de drager is hiervan. Jan Mannak, die tevens opvang verzorgt voor gevonden vleermuizen, is hiertegen ingeënt. Maar toch wordt er zoveel mogelijk gebruik gemaakt van handschoenen. Behalve bij de dwergvleermuis. Die is daarvoor te fragiel.
Dan is het tijd om op zoek te gaan naar de vleermuis. De groep wordt gesplitst en gewapend met de “bat detector” gaan we op pad langs het Koninks Kleigat. We volgen gedurende een paar minuten het pad tot een soort aanlegplaats. Hier begint de eerste detector al te reageren. De dwergvleermuis heet ons welkom en voert gedurende de komende half uur een magnifieke show op om te laten zien hoe goed het de vlieg- en jachtkunst beheerst. Wat een genot om te zien en vooral om te horen.
De andere groep voegt zich bij ons en vertelt het geluk te hebben gehad met de laatvlieger.
Al met al was het een leuke, maar vooral leerzame avond.
